Privacy First bezorgd over het Electronic Ticket Control Database systeem (ETCD)

In dit artikel:

Privacyorganisatie Privacy First en privacyactivist Michiel Jonker waarschuwen voor het Electronic Ticket Control Database (ETCD), een systeem dat door Europese spoorbedrijven is opgezet en uitgebreide persoonsgegevens van e-ticketkopers vastlegt. In het register worden onder meer naam (soms geboortedatum), reisdatum en -tijd, route, ticketspecificaties en klantgeschiedenis opgeslagen; volgens Jonker kan het zo in de praktijk leiden tot een continu beschikbare bron van locatiegegevens voor vervoerders — en mogelijk ook voor overheden.

Het bestaan en de omvang van ETCD kwam naar voren via een zienswijze die NS in oktober 2025 indiende in een juridische procedure die Jonker al sinds 2018 voert. Jonker heeft tweemaal handhavingsverzoeken bij de Autoriteit Persoonsgegevens ingediend; de tweede werd in augustus 2024 afgewezen en daartegen loopt nu beroep. NS verdedigt de dataopslag met het oog op onder meer fraudepreventie; Jonker betwist dat die omvang van gegevens daarvoor noodzakelijk is, zeker gezien dat traditionele papieren tickets die dit probleem minder opleverden grotendeels zijn verdwenen bij internationale treinreizen.

Privacy First maakt zich ook zorgen over een voorgestelde rolverdeling waarbij ticketverkopers als zelfstandige verwerkingsverantwoordelijken optreden en dus eigen doelen voor dataverwerking zouden kunnen bepalen. Dat zou volgens de organisatie de AVG-principes zoals doelbinding kunnen ondermijnen en leiden tot een versnippering van verantwoordelijkheden. Jonker hoopt dat de AP alsnog handhavend optreedt, maar de toezichthouder heeft aangegeven eerst uitspraken van de Raad van State in een andere zaak van Jonker af te wachten.